Skip to main content

Stanowisko PDP w Sprawie Notariatu

Powrót

Czas czytania 17 minuty

Data wpisu: 21.05.2024

Warszawa, 16 maja 2024 r.

Krajowa Rada Notarialna

Dw.:
Rada Izby Notarialnej w Białymstoku
Rada Izby Notarialnej w Gdańsku
Rada Izby Notarialnej w Katowicach
Rada Izby Notarialnej w Lublinie
Rada Izby Notarialnej w Łodzi
Rada Izby Notarialnej w Rzeszowie
Rada Izby Notarialnej w Szczecinie
Rada Izby Notarialnej we Wrocławiu

Szanowni Państwo

Działania Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara doprowadziły do powołania, z oczywistym, rażącym naruszeniem prawa, nowych prezesów Sadu Apelacyjnego w Poznaniu, Krakowie oraz Warszawie. Nominowani sędziowie zostali powołani na zajęte stanowisko publiczne, nie doszło bowiem do skutecznego odwołania dotychczas urzędujących Prezesów tych sądów (tj. sędziów Mateusza Bartoszka w Poznaniu, Zygmunta Drożdżejki w Krakowie oraz Piotra Schaba w Warszawie). Nie wnikając w szczegóły należy wskazać, że doszło tym samym do sytuacji, w której sędziowie podający się za Prezesów wspomnianych Sądów Apelacyjnych i wykonujący czynności prezesa w świetle prawa prezesami tymi nie są, natomiast faktycznie uniemożliwiają wykonywanie funkcji rzeczywistym Prezesom Sądów Apelacyjnych (tzn. sędziemu Mateuszowi Bartoszkowi, Zygmuntowi Drożdżejce i Piotrowi Schabowi).


Choć zakres naruszeń w każdym z tych przypadków był inny (m.in. doszło do rażącego naruszenia zabezpieczenia Trybunału Konstytucyjnego), to można wskazać, że w każdym z tych przypadków do odwołania w znaczeniu prawnym nie doszło (oczywiście doszło do niego w znaczeniu faktycznym, nawet poprzez siłowe zajęcie gabinetu), a skoro tak mianowanie nowego prezesa oznacza objęcie urzędu publicznego już obsadzonego i jako takie nie wywołuje skutków prawnych. Tym samym stworzono instytucję dublera prezesa (neoprezesa), który w świetle prawa nie dysponuje kompetencjami Prezesa Sądu.


Niestety konsekwencje zaistniałego w apelacjach poznańskiej, krakowskiej i warszawskiej stanu rzeczy dotknęły nie tylko funkcjonowania i organizacji wymiaru sprawiedliwości ale także obrotu notarialnego i przez to stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa prawnego i majątkowego obywateli.


Zgodnie bowiem z art. 15 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1799 ze zm.): „§ 1. Przy powołaniu notariusz składa wobec Ministra Sprawiedliwości ślubowanie według następującej roty: „Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy zawodowej, w postępowaniu swym kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości.”. § 2. Minister Sprawiedliwości może upoważnić prezesa właściwego sądu apelacyjnego do przyjęcia ślubowania.”
Tym czasem Minister Sprawiedliwości upoważnił do odebrania ślubowania w tych apelacjach osoby, która w świetle prawa nie są prezesami właściwego Sądu Apelacyjnego. Od dnia 18 stycznia 2024 r. (data uniemożliwienia wykonywania przez Prezesa Bartoszka jego funkcji) odebrano w apelacji poznańskiej ślubowanie od kilku notariuszy, podobna sytuacja miała miejsce od dnia 2 lutego 2024 r. (data uniemożliwienia wykonywania przez Prezesa Drożdżejkę jego funkcji) w apelacji krakowskiej. Natomiast od dnia 20 lutego 2024 (data uniemożliwienia wykonywania przez Prezesa Schaba jego funkcji) odebrano w apelacji warszawskiej ślubowanie jedynie od jednej osoby.


Ślubowanie przed upoważnionym Prezesem Sądu Apelacyjnego stanowi nieodłączny i zasadniczy element powołania. Notariusz obejmuje swój urząd w efekcie ślubowania. Istnieją tym samym poważne wątpliwości czy ślubowanie to, złożone wobec osoby nieuprawnionej do jego przyjęcia, wywołuje oczekiwany przez kandydata na notariusza skutek.
Osobą upoważnioną do odebrania ślubowania jest przy tym, zgodnie z przepisem ustawowym, wyłącznie upoważniony przez Ministra Sprawiedliwości właściwy Prezes Sądu Apelacyjnego. Minister nie może do czynności tej upoważnić jakiegokolwiek innego sędziego Sądu Apelacyjnego. Fakt, że sędzia nominowany przez ministra Bodnara z naruszeniem prawa na Prezesa jest sędzią Sądu Apelacyjnego w danej apelacji i otrzymał upoważnienie do obierania ślubowań od notariuszy nie upoważnia go do dokonywania tych czynności.


Zwracamy się tym samym do Państwa, kierując się dobrem obywateli, z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiotowej kwestii. Wydaje się bowiem, że powstałe zagrożenie dla obrotu prawnego może mieć niebawem, wraz z dalszymi powoływaniami notariuszy, ogromną skalę.


Konieczne wydaje się, naszym zdaniem, sanowanie zaistniałego stanu poprzez zalecenie osobom, które złożyły ślubowanie notarialne przed nieskutecznie powołanym nominatem ministra Bodnara na Prezesa, złożenie ponownego ślubowania bezpośrednio przed Ministrem Sprawiedliwości lub formalnie pozostającym Prezesem odpowiednio sędzią Bartoszkiem, Drożdżejko lub Schabem (przy czym nie oznacza to sanowania czynności dokonanych w okresie od rzekomego ślubowania do czasu dokonania ślubowania zgodnego z art. 15 § 1 lub § 2 ustawy).


Do czasu dokonania tej czynności prosimy o zwrócenie uwagi na zaistniały problem notariuszom Rzeczypospolitej Polskiej. Kierując się bezpieczeństwem obrotu prawnego należy naszym zdaniem minimalizować możliwość występowania sytuacji, w której z każdym dniem może zwiększać się liczba nieważnych aktów i czynności notarialnych albowiem mogą one stanowić także podstawę dalszej aktywności innych notariuszy (np. pełnomocnictwa, akty poświadczenia dziedziczenia) – także z oczywistych względów działającym w innych izbach. Skala problemu z każdym dniem może więc narastać. Stąd też informujemy o problemie inne Rady Izb Notarialnych, kierując pismo to do ich wiadomości. Do Rad Izb Notarialnych w Poznaniu, Krakowie i Warszawie zwróciliśmy się osobnym pismem.
Jednocześnie uważamy, że należy nadto sugerować nowo powoływanym notariuszom z tych trzech izb, aby dla zapewnienia pewności obrotu prawnego i w trosce o ważność i niewzruszalność ich przyszłych czynności notarialnych, składali ślubowania, zgodnie z art. 15 § 1 pr. not. – tzn. przed Ministrem Sprawiedliwości w Warszawie. Jak wynika z uzyskanych informacji publicznej, jest to praktyka częsta – w przypadku apelacji warszawskiej (dotkniętej tym defektem) prawie wszyscy ostatnio powołani notariusze składali ślubowanie w ten sposób, co uważamy w obecnej sytuacji prawnej za rozwiązanie optymalne.


W załączeniu odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości uzyskana w drodze dostępu do informacji publicznej na wniosek Stowarzyszenia.

prezes zarządu
Łukasz Piebiak

Warszawa, 16 maja 2024 r.

Rada Izby Notarialnej w Poznaniu

Szanowni Państwo

Działania Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara doprowadziły do powołania, z oczywistym, rażącym naruszeniem prawa, prezesa Sadu Apelacyjnego w Poznaniu – sędziego Karola Ratajczaka. Sędzia ten został powołany na zajęte stanowisko publiczne, nie doszło bowiem do skutecznego odwołania dotychczas urzędującego Prezesa – sędziego Mateusza Bartoszka. Nie wnikając w szczegóły należy wskazać, że doszło tym samym do sytuacji, w której sędzia podający się za Prezesa Sądu Apelacyjnego i wykonujący czynności prezesa w świetle prawa prezesem tym nie jest, natomiast faktycznie uniemożliwia się wykonywanie funkcji rzeczywistemu Prezesowi – tzn. sędziemu Mateuszowi Bartoszkowi.


Niestety konsekwencje zaistniałego w apelacji poznańskiej stanu rzeczy dotknęły nie tylko funkcjonowania i organizacji wymiaru sprawiedliwości ale także obrotu notarialnego i przez to stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa prawnego i majątkowego obywateli.


Zgodnie bowiem z art. 15 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1799 ze zm.): „§ 1. Przy powołaniu notariusz składa wobec Ministra Sprawiedliwości ślubowanie według następującej roty: „Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy zawodowej, w postępowaniu swym kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości.”. § 2. Minister Sprawiedliwości może upoważnić prezesa właściwego sądu apelacyjnego do przyjęcia ślubowania.”
Tym czasem Minister Sprawiedliwości upoważnił do odebrania ślubowania w apelacji poznańskiej osobę, która w świetle prawa nie jest prezesem Sądu Apelacyjnego. Od dnia 18 stycznia (data uniemożliwienia wykonywania przez prezesa Bartoszka jego funkcji) odebrano w apelacji poznańskiej ślubowanie od kilku notariuszy.


Ślubowanie przed upoważnionym Prezesem Sądu Apelacyjnego stanowi nieodłączny i zasadniczy element powołania. Notariusz obejmuje swój urząd w efekcie ślubowania. Istnieją tym samym poważne wątpliwości czy ślubowanie to, złożone wobec osoby nieuprawnionej do jego przyjęcia, wywołuje oczekiwany przez kandydata na notariusza skutek.
Osobą upoważnioną do odebrania ślubowania jest przy tym, zgodnie z przepisem ustawowym, wyłącznie upoważniony przez Ministra Sprawiedliwości właściwy Prezes Sądu Apelacyjnego. Minister nie może do czynności tej upoważnić jakiegokolwiek innego sędziego Sądu Apelacyjnego. Fakt, że Pan sędzia Ratajczak jest sędzią Sądu Apelacyjnego w Poznaniu i otrzymał upoważnienie do obierania ślubowań od notariuszy nie upoważnia go do dokonywania tych czynności.


Zwracamy się tym samym do Państwa, kierując się dobrem obywateli, z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiotowej kwestii. Wydaje się bowiem, że powstałe zagrożenie dla obrotu prawnego może mieć niebawem, wraz z dalszymi powoływaniami notariuszy, ogromną skalę.


Konieczne wydaje się, naszym zdaniem, sanowanie zaistniałego stanu poprzez zalecenie osobom, które złożyły ślubowanie notarialne przed nieskutecznie powołanym nominatem ministra Bodnara na Prezesa dokonania ponownego ślubowania bezpośrednio przed Ministrem Sprawiedliwości lub formalnie pozostającym prezesem sędzią Bartoszkiem (przy czym nie oznacza to sanowania czynności dokonanych w okresie od rzekomego ślubowania do czasu dokonania ślubowania zgodnego z art. 15 § 1 lub § 2 ustawy).
Do czasu dokonania tej czynności prosimy o zwrócenie uwagi na zaistniały problem notariuszom izby. Kierując się bezpieczeństwem obrotu prawnego należy naszym zdaniem minimalizować możliwość występowania sytuacji, w której z każdym dniem może zwiększać się liczba nieważnych aktów i czynności notarialnych, mogą one stanowić także podstawę dalszej aktywności innych notariuszy (np. pełnomocnictwa, akty poświadczenia dziedziczenia). Skala problemu z każdym dniem może więc narastać.


Jednocześnie uważamy, że należy nadto sugerować nowo powoływanym notariuszom, , aby dla zapewnienia pewności obrotu prawnego i w trosce o ważność i niewzruszalność ich przyszłych czynności notarialnych, składali ślubowania, zgodnie z art. 15 § 1 pr. not. – tzn. przed Ministrem Sprawiedliwości w Warszawie. Jak wynika z uzyskanych informacji publicznej, jest to praktyka częsta – w przypadku apelacji warszawskiej (dotkniętej tym samym defektem) prawie wszyscy ostatnio powołani notariusze składali ślubowanie w ten sposób.


W załączeniu odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości uzyskana w drodze dostępu do informacji publicznej na wniosek Stowarzyszenia.

prezes zarządu
Łukasz Piebiak

Warszawa, 16 maja 2024 r.

Rada Izby Notarialnej w Krakowie

Szanowni Państwo,

Działania Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara doprowadziły do powołania, z oczywistym, rażącym naruszeniem prawa, prezesa Sadu Apelacyjnego w Krakowie – sędziego Pawła Rygla. Sędzia ten został powołany na zajęte stanowisko publiczne, nie doszło bowiem do skutecznego odwołania dotychczas urzędującego prezesa – sędziego Zygmunta Drożdżejki. Nie wnikając w szczegóły należy wskazać, że doszło tym samym do sytuacji, w której sędzia podający się za Prezesa Sądu Apelacyjnego i wykonujący czynności prezesa w świetle prawa prezesem tym nie jest, natomiast faktycznie uniemożliwia się wykonywanie funkcji rzeczywistemu Prezesowi – tzn. sędziemu Zygmuntowi Drożdżejce.


Niestety konsekwencje zaistniałego w apelacji krakowskiej stanu rzeczy dotknęły nie tylko funkcjonowania i organizacji wymiaru sprawiedliwości ale także obrót notarialny i przez to stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa prawnego i majątkowego obywateli.


Zgodnie bowiem z art. 15 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1799 ze zm.): „§ 1. Przy powołaniu notariusz składa wobec Ministra Sprawiedliwości ślubowanie według następującej roty: „Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy zawodowej, w postępowaniu swym kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości.”. § 2. Minister Sprawiedliwości może upoważnić prezesa właściwego sądu apelacyjnego do przyjęcia ślubowania.”
Tym czasem Minister Sprawiedliwości upoważnił do odebrania ślubowania w apelacji krakowskiej osobę, która w świetle prawa nie jest prezesem Sądu Apelacyjnego. Od dnia 2 lutego 2024 r. (data uniemożliwienia wykonywania przez Prezesa Drożdżejkę jego funkcji) odebrano w apelacji krakowskiej ślubowanie od kilku notariuszy.


Ślubowanie przed upoważnionym Prezesem Sądu Apelacyjnego stanowi nieodłączny i zasadniczy element powołania. Notariusz obejmuje swój urząd w efekcie ślubowania. Istnieją tym samym poważne wątpliwości czy ślubowanie to, złożone wobec osoby nieuprawnionej do jego przyjęcia, wywołuje oczekiwany przez kandydata na notariusza skutek.
Osobą upoważnioną do odebrania ślubowania jest przy tym, zgodnie z przepisem ustawowym, wyłącznie upoważniony przez Ministra Sprawiedliwości właściwy Prezes Sądu Apelacyjnego. Minister nie może do czynności tej upoważnić jakiegokolwiek innego sędziego Sądu Apelacyjnego. Fakt, że Pan sędzia Rygiel jest sędzią Sądu Apelacyjnego w Krakowie i otrzymał upoważnienie do odbierania ślubowań od notariuszy nie upoważnia go do dokonywania tych czynności.


Zwracamy się tym samym do Państwa, kierując się dobrem obywateli, z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiotowej kwestii. Wydaje się bowiem, że powstałe zagrożenie dla obrotu prawnego może mieć niebawem, wraz z dalszymi powoływaniami notariuszy, ogromną skalę.


Konieczne wydaje się, naszym zdaniem, sanowanie zaistniałego stanu poprzez zalecenie osobom, które złożyły ślubowanie notarialne przed nieskutecznie powołanym nominatem ministra Bodnara na Prezesa Sądu Apelacyjnego dokonania ponownego ślubowania bezpośrednio przed Ministrem Sprawiedliwości lub formalnie pozostającym Prezesem sędzią Drożdżejko (przy czym nie oznacza to sanowania czynności dokonanych w okresie od rzekomego ślubowania do czasu dokonania ślubowania zgodnego z art. 15 § 1 lub § 2 ustawy).
Do czasu dokonania tej czynności prosimy o zwrócenie uwagi na zaistniały problem notariuszom izby. Kierując się bezpieczeństwem obrotu prawnego należy naszym zdaniem minimalizować możliwość występowania sytuacji, w której z każdym dniem może zwiększać się liczba nieważnych aktów i czynności notarialnych, mogą one stanowić także podstawę dalszej aktywności innych notariuszy (np. pełnomocnictwa, akty poświadczenia dziedziczenia). Skala problemu z każdym dniem może więc narastać.


Jednocześnie uważamy, że należy nadto sugerować nowo powoływanym notariuszom, aby dla zapewnienia pewności obrotu prawnego i w trosce o ważność i niewzruszalność ich przyszłych czynności notarialnych, składali ślubowania, zgodnie z art. 15 § 1 pr. not. – tzn. przed Ministrem Sprawiedliwości w Warszawie. Jak wynika z uzyskanych informacji publicznej, jest to praktyka częsta – w przypadku apelacji warszawskiej (dotkniętej tym samym defektem) prawie wszyscy ostatnio powołani notariusze składali ślubowanie w ten sposób.
W załączeniu odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości uzyskana w drodze dostępu do informacji publicznej na wniosek Stowarzyszenia.

prezes zarządu
Łukasz Piebiak

Warszawa, 16 maja 2024 r.

Rada Izby Notarialnej w Warszawie

Szanowni Państwo

Działania Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara doprowadziły do powołania, z oczywistym, rażącym naruszeniem prawa, prezesa Sadu Apelacyjnego w Warszawie – sędzię Dorotę Markiewicz. Sędzia ta została powołana na zajęte stanowisko publiczne, nie doszło bowiem do skutecznego odwołania dotychczas urzędującego prezesa – sędziego Piotra Schaba. Nie wnikając w szczegóły należy wskazać, że doszło tym samym do sytuacji, w której sędzia podająca się za Prezesa Sądu Apelacyjnego i wykonująca czynności prezesa w świetle prawa prezesem tym nie jest, natomiast faktycznie uniemożliwia się wykonywanie funkcji rzeczywistemu Prezesowi – tzn. sędziemu Piotrowi Schabowi.
Niestety konsekwencje zaistniałego w apelacji warszawskiej stanu rzeczy dotknęły nie tylko funkcjonowania i organizacji wymiaru sprawiedliwości ale także obrót notarialny i przez to stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa prawnego i majątkowego obywateli.


Zgodnie bowiem z art. 15 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1799 ze zm.): „§ 1. Przy powołaniu notariusz składa wobec Ministra Sprawiedliwości ślubowanie według następującej roty: „Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy zawodowej, w postępowaniu swym kierować się zasadami godności, honoru i uczciwości.”. § 2. Minister Sprawiedliwości może upoważnić prezesa właściwego sądu apelacyjnego do przyjęcia ślubowania.”


Tym czasem Minister Sprawiedliwości upoważnił do odebrania ślubowania w apelacji warszawskiej osobę, która w świetle prawa nie jest prezesem Sądu Apelacyjnego. Od dnia 20 lutego 2024 r. (data uniemożliwienia wykonywania przez Prezesa Schaba jego funkcji) odebrano w apelacji warszawskiej ślubowanie w tym trybie od jednego notariusza.
Ślubowanie przed upoważnionym Prezesem Sądu Apelacyjnego stanowi nieodłączny i zasadniczy element powołania. Notariusz obejmuje swój urząd w efekcie ślubowania. Istnieją tym samym poważne wątpliwości czy ślubowanie to, złożone wobec osoby nieuprawnionej do jego przyjęcia, wywołuje oczekiwany przez kandydata na notariusza skutek.
Osobą upoważnioną do odebrania ślubowania jest przy tym, zgodnie z przepisem ustawowym, wyłącznie upoważniony przez Ministra Sprawiedliwości właściwy Prezes Sądu Apelacyjnego. Minister nie może do czynności tej upoważnić jakiegokolwiek innego sędziego Sądu Apelacyjnego. Fakt, że Pani sędzia Dorota Markiewicz jest sędzią Sądu Apelacyjnego w Warszawie i otrzymała upoważnienie do odbierania ślubowań od notariuszy nie upoważnia jej do dokonywania tych czynności.


Zwracamy się tym samym do Państwa, kierując się dobrem obywateli, z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiotowej kwestii. Wydaje się bowiem, że powstałe zagrożenie dla obrotu prawnego może mieć niebawem, wraz z dalszymi powoływaniami notariuszy, ogromną skalę.


Konieczne wydaje się, naszym zdaniem, sanowanie zaistniałego stanu poprzez zalecenie osobom, które złożyły ślubowanie notarialne przed nieskutecznie powołanym nominatem ministra Bodnara na Prezesa Sądu Apelacyjnego, dokonania ponownego ślubowania bezpośrednio przed Ministrem Sprawiedliwości lub formalnie pozostającym prezesem sędzią Schabem (przy czym nie oznacza to sanowania czynności dokonanych w okresie od rzekomego ślubowania do czasu dokonania ślubowania zgodnego z art. 15 § 1 lub § 2 ustawy).


Do czasu dokonania tej czynności prosimy o zwrócenie uwagi na zaistniały problem notariuszom izby. Kierując się bezpieczeństwem obrotu prawnego należy naszym zdaniem minimalizować możliwość występowania sytuacji, w której z każdym dniem może zwiększać się liczba nieważnych aktów i czynności notarialnych, mogą one stanowić także podstawę dalszej aktywności innych notariuszy (np. pełnomocnict

wa, akty poświadczenia dziedziczenia). Skala problemu z każdym dniem może więc narastać.
Jednocześnie uważamy, że należy nadto sugerować nowo powoływanym notariuszom, aby dla zapewnienia pewności obrotu prawnego i w trosce o ważność i niewzruszalność ich przyszłych czynności notarialnych, składali ślubowania, zgodnie z art. 15 § 1 pr. not. tzn. przed Ministrem Sprawiedliwości w Warszawie. Jak wynika z uzyskanych informacji publicznej, jest to praktyka częsta – w przypadku apelacji warszawskiej prawie wszyscy ostatnio powołani notariusze składali ślubowanie w ten sposób, co uważamy w obecnej sytuacji prawnej za rozwiązanie optymalne.


W załączeniu odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości uzyskana w drodze dostępu do informacji publicznej na wniosek Stowarzyszenia.

prezes zarządu
Łukasz Piebiak